Opłata mocowa co to jest?
Opłata mocowa weszła w życie na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o rynku mocy. Jej nadrzędnym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego w dwóch obszarach: stabilności cen oraz wyeliminowania blackoutu energetycznego. Zebrane, dzięki opłacie środki zostaną przeznaczone na utrzymywanie rezerw energii, które mogą zostać, wykorzystać w czasie większego zapotrzebowania na prąd.
Wprowadzenie nowej opłaty wzbudza wiele kontrowersji, zarówno wśród ekspertów rynku energetycznego, jak i zwykłych odbiorców. Zebrane dzięki niej środki, mają wspierać wyłącznie państwowe koncerny, które utrzymują elektrownie węglowe. Warto mieć świadomość, że sektor ten od dawna generuje ogromne straty.
Polska jest obecnie jednym z niewielu państw, które dalej utrzymują gospodarkę węglową. Wprowadzenie opłaty mocowej nie tylko nie oddala od węgla, ale jeszcze bardziej zaciska więzi. Pozyskane w ten sposób środki będą przeznaczane na unowocześnianie istniejących elektrowni, a także budowę nowych. W opinii wielu ekspertów jeszcze mocniej uzależni to Polskę od węgla.
Łączna kwota pobrana w ramach opłaty mocowej ma wynieść w 2024 roku 5,6 mld zł.
Ustawa mocowa a prawo
Ustawa o rynku mocy, na której podstawie wprowadzono opłatę mocową, przyjęta została w 2017 roku. Tworzy ona procedurę wynagradzania koncernów energetycznych za utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego.
Wysokość składki obliczana jest przez prezes Urzędu Regulacji Energetyki, który bazuje na ustawie o rynku mocy oraz rozporządzeniach Ministra Klimatu i Środowiska.
Początkowo zakładano, że nowa opłata pojawi się na fakturach za prąd już w październiku 2020 roku. Jednak ostatecznie przeniesiono datę jej wprowadzenia na styczeń 2024 roku.
Opłata mocowa – jakie będą stawki?
Ile wzrosną rachunki za energię – to jedno z najczęściej zadawanych pytań przez właścicieli firm oraz gospodarstw domowych. Niestety wprowadzenie opłaty mocowej powoduje, że za prąd trzeba w 2024 roku zapłacić więcej.
Sprawdzamy, ile dokładnie wyniosą podwyżki cen prądu. Możesz także skorzystać z porównywarki cen prądu.
Opłata mocowa dla gospodarstw domowych
Na końcu listopada URE opublikował informację o wysokości składek opłaty mocowej dla gospodarstw domowych. Poziom wzrostu ceny za prąd zależny będzie od kilku czynników. Najważniejszymi z nich są:
- wcześniejsze zużycie prądu
- prognozowane zużycie prądu w najbliższych miesiącach
W zależności od tego, ile prądu zużywa gospodarstwo domowe, stawki za opłatę mocową będą wahały się od 1,87 zł do 10,46 zł netto na miesiąc.
- 1,87 zł miesięcznie – odbiorcy zużywający rocznie poniżej 500 kWh energii elektrycznej
- 4,48 zł miesięcznie – odbiorcy zużywający rocznie od 500 kWh do 1 200 kWh energii elektrycznej
- 7,47 zł miesięcznie – odbiorcy zużywający rocznie rocznie powyżej 1 200 kWh do 2800 kWh energii elektrycznej
- 10,46 zł miesięcznie – odbiorcy zużywający rocznie powyżej 2800 kWh energii elektrycznej
Przeciętna trzyosobowa rodzina, która zużywa rocznie około 2100 kWh prądu, w 2024 roku zapłaci za energię więcej o 89,64 zł.
Opłata mocowa dla firm
Dodatkowe koszty wynikające z opłaty mocowej nie ominą także firm. W ich przypadku wzrost wynosić będzie 0,0762 zł/kWh netto, czyli 76,20 zł netto za 1 MWh.
W praktyce niewielka firma zużywająca miesięcznie około 30 MWh zapłaci w ciągu roku o ponad 2200 złotych więcej za prąd. W przypadku większych przedsiębiorstw stawki liczone są w dziesiątkach tysięcy.
Warto wiedzieć, że do obliczenia stawki opłaty mocowej stosowany jest wolumen energii, która została pobrana w wybranych godzinach. Zgodnie z rozporządzeniem URE jest to piętnaście kolejnych godzin każdej doby dnia roboczego (od poniedziałku do piątku) w godzinach od 7:00 do 21:00.
Wyższe rachunki za prąd w 2024 – kogo podwyżki uderzą najmocniej?
Zdecydowanie firmy. Nawet niewielkie przedsiębiorstwa usługowe będą musiały zapłacić o kilkaset złotych więcej w każdym miesiącu. W dużo gorszej sytuacji są firmy produkcyjne, generujące duże zapotrzebowanie na energię elektryczną. One wprowadzenie opłaty mocowej odczują najmocniej – rachunki za prąd mogą wzrosnąć nawet o kilka tysięcy.
Finalnie, przedsiębiorcy pokrywają aż 80 proc. wszystkich wpłat w ramach opłaty mocowej.
W przypadku gospodarstw domowych wprowadzenie nowej opłaty jest mniej odczuwalne. Nawet przy dużym zużyciu energii, maksymalna stawka niewiele przekracza 120 złotych rocznie.
Do wprowadzonych w listopadzie stawek nie warto się przesadnie przywiązywać. Ustawodawcy bacznie obserwują rynek mocy i nie wykluczają kolejnych podwyżek.
Czy fotowoltaika pozwala uniknąć opłaty mocowej?
Według interpretacji szefa Stowarzyszenia Branży Fotowoltaicznej Polska PV Bogdana Szymańskiego, pozyskiwanie energii z OZE nie jest sposobem na uniknięcie dodatkowych opłat. Nie oznacza to jednak, że nic nie da się zrobić.
Dodatkowe, alternatywne źródła pozyskiwania energii, jakim jest fotowoltaika, pozwala zmniejszyć zapotrzebowanie na prąd od jego dostawców. Oznacza to, że prosumenci będą mogli zapłacić mniej za opłatę mocową.
Sytuacja ta jest szczególnie korzystna dla przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na montaż instalacji fotowoltaicznych. W ich przypadku istnieje silna zależność między ilością pobranej energii a stawką za opłatę mocową. Generowanie większej ilości kWh we własnym zakresie, pozwala ograniczyć ilość energii dostarczanej z sieci energetycznej.
To, ile prosument zaoszczędzi, zależy od rodzaju i wielkości instalacji oraz sposobu wykorzystania pozyskanej energii.
Podsumowanie
Wprowadzenie opłaty mocowej na początku 2024 roku to zła wiadomość, zarówno dla właścicieli gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorców. W praktyce oznacza to wzrost rachunków za prąd. Podwyżki odczują przede wszystkim firmy, które będą musiały zapłacić nawet o kilka tysięcy więcej, przy dużym zużyciu energii.
Jak się jednak okazuje, można ograniczyć koszty związane z nową opłatą. Pomocna okaże się instalacja fotowoltaiki, która pomoże ograniczyć ilości energii pobieranej z sieci. Efekty takiego działania odczują przede wszystkim przedstawiciele biznesów, którzy zużywają dużą ilość prądu każdego miesiąca.
